CPR Uygulamalarında Kapnometre ve Kapnometri

Akciğerlerdeki gaz degişiminin bir sonucu olarak expirasyonda atık ürün olarak CO₂gazı ortaya çıkar. Expiryum sırasında bu karbondioksit gazının sayısal olarak ölçülmesine kapnometri adı verilir. Ölçüm yapan bu cihaza ise kapnometre adı verilir. Kapnometre Endotrakeal tüp ile solunum sağlayıcı ekipman (balon-valf maske/ventilatör) arasına bağlanır. Kapnometre kullanımında filtre kullanılmasına özen gösterilmelidir. Filte Kapnometre bağlantısının buğulanmasını önleyerek yanlış ölçümün önüne geçer.

Kapnometre

Expiryumda normal ETCO₂değeri 30-45 mmHg’dır. 25-30 mmHg’nın arasındaki değerler hiperventilasyonu, ETCO2 nin 45 mmHg nin üzerine çıkması ise hipoventilasyonu düşündürmelidir.

Şekil 1 de örnek bir kapnografi dalgası formu mevcut. A-B noktaları arası ekspiyumun başladığı ve Hızlı ETCO₂ artışının olduğu aralıktır. ETCO₂ değeri D noktasından yani expiryumun sonundan ölçülür. Bu nokta ETCO₂ değerinin en yüksek olduğu noktadır.

Şekil 1

Kapnomeri 2010 yılında ilk kez İYD klavuzlarına girdi. Kardiak arrest olgularında CO₂gazının ölçülmesi bizlere bazı önemli avantajlar sunmaktadır.

Kapnometri ile ETT’nün doğru yerleştirilip yerleştirilmediği hakkında bilgi sahibi olabiliriz. Başda da bahsettiğimiz gibi CO₂ solunum sonucu ortaya çıkan bir atık maddedir. Bu bağlamda sadece ETT trakeaya yerleştirildiğinde kapnometrede CO2 değerini görebiliriz. Özafagus entübasyonunda kapnometrede bir kaç ventilasyon sonucunda “0” değeri görülecektir. Yani trakea yerine özefagus entübasyonu yapıldı ise bir başka değişle hastada başarısız entübasyon yapıldı ise kapnometrede CO₂ değeri ölçülemeyecektir.

Yine kapnometri ile uyguladığımız kardiak kompresyonların etkinliğini de değerlendirebiliriz. Kardiak kompresyonlar ile vücütta dolaşım başlar. Buna paralel olarak akciğerlerde gaz değişimi de başlar ve Expiryımda ETCO₂ ölçülebilir. Bu da kardiak kompresyonların etkili olduğunun göstergesidir.

CPR sırasında ETCO₂ hızla normal değerler arasına gelmesi de spondan dolaşımın geri döndüğünün en erken habercisidir.

Özet