Preeklampsi ve Eklampsi
Preeklampsi ve Eklampsi, hipertansiyon ve proteinüri ile karakterize ve gebeliğin 20. haftasından sonra görülmeye başlayan klinik bir tablodur. Gebe bireyin öyküsünde hipertansiyon olmamasına rağmen genellikle aniden gelişen hipertansiyon ve proteinüri (idrarda protein görülmesi) bir arada görülür.
Gebeliği 3. trimestirinde sistolik kan basıncının 140 mmHg, diastolik kan basıncının 90 mmHg’nın üzerinde olduğu durumlarda ( hastanın hipertansiyon öyküsünün olmadığı durumlarda) mutlaka preeklampsi ve eklampsiden süphe edilmelidir. Preklampsi anne ve fetüsün sağlığını tehlikeye atan ciddi bir obstetrik acildir.
Preeklampsi ve Eklampsi Belirti ve Bulguları
- Hipertansiyon ve Proteinüri (Sistolik kan basıncı 160 mmHg, diastolik kan basıncı 140 mmHg nin üstündeki durumlarda ciddi preeklamsiden şüphe edilmelidir.)
- Görme bozuklukları,
- Konvülziyonlar ve hipoksi,
- Ödem
- Bulantı, kusma
- Karın ve baş ağrısı
- İdrar çıkışında azalma
- Batında hassasiyet
- Bilinç kaybı.
Preeklampsi ve Eklampsi’nin Hastane Öncesi Tedavisi
Preeklampsi tablosu eklampsi tablosuna dönüşmeye başladığında (Eklampsi: Preeklampsi tablosuna bilinç bozukları, nöbetler ve bilinç kaybının eklenmesi) durum hızla kötüleşerek anne ve fetüsün kaybı ile sonuçlanabilir. Hastada Eklampsi tablosu gelişmiş ise kesin tedavi acil doğum eyleminin gerçekleştirilmesidir. Bu nedenle tablonun iyi tanımlanarak uygun merkeze hastanın naklinin yapılması ve hastaneye ulaşım süresince destekleyici tedavinin sürdürülmesi çok önemlidir.
- ABCDE yaklaşımı ile hasta değerlendirilmeli, temel yaşam desteği veya ileri yaşam desteği ihtiyacı belirlenmelidir.
- Hastaya %100 oksijen desteğine başlayın
- IV erişimi sağlayarak DAKŞ olarak %0,9 NaCl infizyonuna başlayın.
- Hastanın sağ kalçası 15 derece kaldırılarak vena cava basıncı kaldırılarak venöz dönüş rahatlatılmalıdır.
- Hastanın kardiyak, Kan basıncı ve SpO2 monitörizasyonunu yapın.
- Hastada nöbet gelişip gelişmediğini sorgulayın. Şahit olunan nöbetleri sonlandırmak için Magnezyum sülfat kullanın. Bu amaçla 4 gr Magnezyum Sülfat 5-10 dk da gidecek şekilde IV olarak verilmelidir.
- Nöbet dirençli ise diazpam düşünülebilir. (KKM aracılığı ile Kadın doğum uzmanının görüşüne başvurun)
- Foley katater yerleştirerek mesaneyi boşaltın.
- 160 mmHg’ nın üzerinde ise KKM aracılığı ile Kadın doğum uzmanı ile görüşülerek antihipertansif tedavi için görüş alın. (Özellikle hastaneye ulaşım gecikecek ise)
- Hastanın bir an önce uygun merkeze naklini gerçekleştirin ve olası acil doğum eylemi için hazırlıkların yapılması amacı merkezin bilgilendirilmesini sağlayın.
Kaynaklar:
1- Anthony FT Brown and Michael D.Cadogan – Acil Tıp Tanı ve Yönetim 6. Baskı Syf: 385 – 386
2- Tarascon Erişkin Acil Cep Kitabı – Steven G. Rothrock, MD Syf: 132
3- Richar D.Zane, Joshua M.Kosowsky – Acil Tıp Özet Bilgiler ve Güncel Notlar 2015 3. baskı – Syf: 7-3
