AHA 2015: Bebek ve Çocuklarda Temel Yaşam Desteği
Daha önceki yazımında AHA 2015 Bebek ve Çocuklarda Temel Yaşam Desteği Değişikliklerini sizlere aktarmıştık. Bu yazımızda daha derli toplu olarak bebek ve çocuklarda temel yaşam desteği (TYD) uygulamalarını AHA 2015 önerileri ile sizlere aktarmaya ve “bebek ve çocuklarda temel yaşam desteği nasıl yapılır?” sorusunu yanıtlamaya çalkışacağız.
Not: Altta bahsedilen Pediatrik Temel Yaşam Desteği aşamaları AHA 2015 önerilerine göre “Sağlık Personeli” olan kurtarıcılar için hazırlanmıştır.
Her zamana söylediğimiz gibi pediatrik temel yaşam desteği uygulamaları genel anlamda yetişkin temel yaşam desteği uygulamaları ile genel manada paralellik göstermektedir. Ancak fizyolojik ve anatomik bazı farklılıklar nedeni ile uygulamada küçük farklar bulunmaktadır.
Bilinci değerlendirin
Çocuklarda da yetişkinlerde olduğu gibi iki elinizle omuzlardan tutarak çocuğu hafif sarsın ve “beni duyuyormusun? iyi misin? şeklinde bilinç kontrolü yapın. Bebeklerde ise topuk altından hafifce sıkarak bilinciş kontrol etmeye çalışın. size cevap verme ağlama veya konuşmaya çalışma gibi tepkiler alıyorsanız çocuğun veya bebeğin genel durumunu ve pozisyonunu muhafaza ederek profesyonel destek çağırın. Kesinlikle çocuğun başından ayrılmayın. Eğer çocuktan veya bebekten herhangi bir tepki almıyorsanız ve tek başınıza isenin bağırarak yardım isteyiniz ve sesini duyurabildiğiniz birileri var ise hemen 112 yi aramasını ve yardım istemesini söyleyiniz. Arkasından hemen hava yolunu ve solunumu değerlendirin.
Hava Yolunu ve Solunumu Değerlendirin
10 saniye içerisinde solunumun olup olmadığı ve nabzın olup olmadığı hakkında bilgi sahibi olun. Jaw trust veya baş çene manevraları ile hava yolu açıklığını sağlayarak solunumu ve nabzı değerlendirin. Bu durumda aşağıdaki senaryolar karşınıza çıkabilir;
Solunum ve nabız var: Bu durumda eğer halen acil sağlık sistemi aktive edilmemiş ise 112 yi arayarak acil yardım isteyiniz. Acil yardım ulaşana kadar hastanın başında kalın ve onu sürekli takip edin.
Solunum yok nabız var: Hemen solunum desteğine başlayın. Dakikada 12-20 solunum olacak şekilde 3-5 saniyede bir sunni solunum uygulayın. Hastanın nabız sayısı dakikada 60 ın altında olan pediatrik hastalarda göğüs kompresyonlarına (Kalp Masajı – CPR) başlayın. Bu aşamaya kadar halen 112 aktive edilmemiş ise önce 2 dakika CPR – Kalp masajı uyguladıktan sonra 112 yi arayarak yardım isteyin.
Solunum ve nabız yok: Eğer hastanın cevapsız hale geldiğine şahit olmuş iseniz ve hala 112 aranmamış ise hemen 112 yi arayarak acil yardım isteyiniz ve varsa OED ulaşınız.
Eğer hastanın cevapsız hale geldiğine şahit olmamış iseniz hemen göğüs kompresyonlarına (CPR – Kalp masajı) başlayınız. Hala tek kurtarıcı iseniz 30 göğüs kompresyonuna (kalp masajı) 2 solunum olacak şekilde 30:2 oranında CPR’ a başlayın ve sürdürün. İkinci kurtarıcı olaya dahil olduğu andan itibaren 15 kalp masajına 2 sunni solunum olacak şekilde CPR ı (15:2) olarak sürdürün. 2 dakika sonunda hala tek kişi iseniz ve hala 112 aranmamış ise 112 yi arayarak yardım isteyin.
Göğüs Kompresyonları
Göğüs kompresyonları uygularken dakikada 100-120 defa olacak şekilde yapılmasına dikkat edilmelidir. (1 yaşından küçük bebekler) göğüs kafesinin ön-arka çapının 1/3 ‘ ü kadar çöktürüldüğü göğüs kompresyonları maküldür. Bu, bebeklerde yaklaşık 4 cm , çocuklarda 5 cm arasında çökmelere eşittir. Çocuklar ergenlik çağına eriştiğinde (örneğin gençler), 5 cm den fazla, ancak 6 cm’den az olan yetişkin kompresyon derinliği kullanılmalıdır.
Bu şekilde CPR’a yardım gelene kadar devam edin. Eğer 112 olay yerine olaşmadan önce herhangi bir OED (Otomatik Eksternal Defibrilatör) olay yerine ulaşmış ise hemen defibrilatörün Padlerini üzerinde gösterdiği şekilde hastanın göğsüne yerleştirin ve OED’ nin yönlendirmeleri ile CPR a devam edin.
AHA 2015 Temel Yaşam Desteği (TYD) Algoritmi Türkçe Tek Kurtarıcı
AHA 2015 Temel Yaşam Desteği (TYD) Algoritmi Türkçe İki Kurtarıcı
