Hava Yolu Teknikleri
Kardiopulmoner arrest ve peri-arrest vakalarda verimli bir ventilasyonu sağlamak için, hava yolu sağlanması ve sürdürülmesi önem arz etmektedir. Bu amaçla üretilen bir çok ekipmanı kullanma şansına sahibiz. Havayolu yönetiminde asıl amaç hastayı mumkün olduğunca iyi halandırmaktır. Airway, Kombitüp, Larengeal Maske, Larengeal Tüp, Entübasyon yapılabilen LMA ve Endotrakeal Entübasyon gibi teknikler seçilebilir.
ILCOR’a göre havayolu sağlanmasında optimal teknik Endotrakeal Entübasyon işlemidir. Ancak supraglottik araçlar (Kombitüp, Larengeal Maske, Larengeal Tüp, Entübasyon yapılabilen LMA) Endotrakeal entübasyonun yapılamadığı durumlar için alternatif yöntemlerdir, ve mutlaka bu alternatif yöntemlerden bir tanesi hazır olarak yanımızda bulundurulmalıdır. Supraglottik araçlar hiçbir zaman endotrakeal entübasyon kadar etkili olmamakla beraber, her zaman Balon -valf maske ile ventilasyondan çok daha etkilidir.
ENDOTRAKEAL ENTÜBASYON
İleri yaşam desteği uygulamalarında en verimli ve en güvenli hava yolu açma ve sürdürme tekniğidir. Uygulaması tecrübe gerektirebilir. KPR sırasında regürjityasyon ve aspirasyona karşı en iyi korumayı sağlar. Bronşial aspirasyon uygulamasına ve bazı ilaçların uygulamasına imkan tanıyan bir tekniktir. Gastrik distansiyon olasılığını dışlayan bir yöntem olmakla beraber uygun basınçla güvenli bir ventilasyon sağlar. Hastane öncesi alanda mekanik ventilör kullanmayı mümkün kılarak alanda 1 kişi fazla çalışmanızı sağlayan bir yöntemdir.
Ancak hiçbir zaman önceliği Kardiak Kompresyonların önüne geçmemelidir. Yani, endotrakeal entübasyon işlemi için kardiak komresyonlara ara verilmemelidir.
Endotrakeal entübasyon işlemi sırasında bazı komlikasyonlar sıralanabilir. Bunlar üst hava yolu travmaları. diş, dil, ve damak yaralanmaları. vokal kort hasarları, enfeksiyon ve ana bronş entübasyonu olarak sıralanabilir. bu komplikasyonlar beceri ve tecrübe ve uygun teknik ile minimuma indirgenebilir. Tecrübesi nispeten az olan uygulayıcılar ve anatomik bzorluklardan dolayı zor entübasyon olabileceği durumlarda mutlaka stile (klavuz) kullanılmalıdır.
Tüp seçimide endotrakeal entübasyon işleminde önemli bir noktadır. genellikle yetişkin erkeklerde 7,5-9,5, kadınlarda ise 7-9 arası tüpler tercih edilmelidir. Çocuklarda ise (Yaş/4)+4 formülü ile tüp boyu belirlenebilir. Ancak her ihtimale karşı entübasyon için planlanan tüp çapından bir boy küçük tüp de hazır bulundurulmalıdır.
Endotrakeal entübasyon aşamaları;
- Hastanın mutlaka hava yolu uygun manevra ile açılıp airway uygulanıp, Balon-valf maske ve %100 O2 ile havalandırılır.
- Ekipmanlar hazırlanmalı, sağlamlığı ve çalışırlığı kontrol edilmelidir.
- Hastanın başı hafif extansiyona alınır. (Servikal yaralanma varsa kaçın)
- Laringeskop sol elle tutularak hastanım ağzının sağ rafından sokularak dil sol tarafa toplanır.
- Laringeskop yavaşca dil köküne doğru küçük hareketlerle solarak dil köküne yerleştirilir.
- Dil köküne yerleştirilen blade, ileri ve yukarı doğru kaldırılarak vokal kordlar görülmeye çalışılır.
- Sağ elimiz ile tüpün orta kısmının biraz üzerinden tutularak tüpün kafı, vokal kordları geçinceye kadar tüp ilerletilir. (Bu aşamaya kadar geçen süre maksimum 30 sn olmalıdır. Eğer 30 sn den uzun sürerse işlem kesilir, hasta airway ve balon-valf maske ile bir süre solutulur.)
- Laringeskop çıkarılır. Tüpün kafı şişirilir ve hasta solutulur.
- Endotrakeal tüpün yeri doğrulanır. Bu amaçla bileteral akciğer sesleri ve epigastrik bölge dinlenir. (Başarılı bir endotakeal entübasyon işleminde epigastrik bölgeden ses duymamanız gerekir.)
- Endotrakeal tüpün yanına Airway yerleştirilir, tüp ve airway uygun teknikle sabitlenir.
Supraglottik hava yolu ekipmanları ve kullanımı ile ilgili makaleye gitmek için TIKLAYINIZ.
