Santral Venöz Kateterizasyon: External Juguler Ven
IV erişimin External Juguler Ven üzerinden sağlandığı durumdur. Normal şartlarda hastane öncesi alanda periferik venöz erişim her türlü sıvı ve ilaç uygulamamazı karşılayabilecek düzeydedir. Herhangi bir nedenle periferik venöz erişimin sağlanamadığı durumlarda external juguler ven kateterizasyonu yapılarak IV erişim sağlanabilir. Önceki yıllarda intra osseöz (İO – Kemik içi ) kitlerin yaygın olmaması nedeni ile periferik venöz yolların kullanılamadığı durumlarda sıkça başvurulabilecek yöntem olmasına rağmen, son zamanlarda İntra osseöz kitlerin çok daha ulaşılabilir olması ile uygulanmasında azalmalar olmuştur. Ancak özellikle hipovolemi durumlarında periferik venlerin görünürlüğünde azalma olması nedeniyle zorlaşan yada imkansız hale gelen periferik IV erişim durumla, kemik içi kitlerin olmaması durumunda yine başvurulabilecek bir IV erişim yöntemi olarak aklımızın bir kenarında her zaman bulundurulmalıdır.
Santral venöz kateterizasyon hastane öncesi kardiyak arrest, yanıklar yada hipovolemiye bağlı olarak periferik IV kateterizasyonun sağlanamadığı durumlarda kullanılması gereken bir yöntemdir. Tek başına sıvı replasmanında bulunmak amacı ile santral venöz kateterizasyon uygulanmasına hastane öncesi alanda komplikasyonları nedeni ile başvurulmamalıdır. Şöyle ki amacımız hızlı sıvı replasmanı uygulamak ise uygun genişlikde IV kanüller ile periferik yoldan da hızlı sıvı replasmanı uygulamak pekala mümkündür.
External Juguler Ven
Hastane öncesi alanda etrafındaki arter yapılarından daha uzak olması, daha yüzeyel konumda olması ve görünürlüğün daha iyi olması nedeni ile “external juguler ven” tercih sebebidir. Bazı kaynaklar external juguler ven’i de periferik venler arasında göstermektedir.
Santral venöz kateterizasyon uygulaması sırasında bazı komplikasyonlar görülebilmektedir. Bunlar, kanama, emboli, disritmiler, enfeksiyon, pnömotoraks ve arter kateterizasyonu olarak belirtilebilir.
Uygulama Basamakları
- Kullanılacak malzemeleri eksiksiz olarak hazırlayın, hastayı monitörize edin
- 14-16 gauge IV kateter ile bu işlemi uygulayabilirsiniz.
- Uygulama yapılacak bölgeyi asepsi kuralları çerçevesinde temizleyin
- Hastanın trendelenburg pozisyonuna getirilmesi juguler ven dolgunluğunu arttıracaktır.
- Hastanın başını uygulamanın yapılacağı bölgenin ters tarafına çevirin
- Hastanın baş kısmına geçin
- External juguler ven’ in dolgunluğunu arttırmak için klavikulanın hemen üst kısmına parmak ile hafif bası uygulayabilirsiniz.
- Akciğer ve plevra ponksiyonunun önüne geçmek için giriş noktasını mümkün olduğunca yukarıdan belirletin. Kullanılacak katater boyutuna göre giriş noktasını belirleyin. Kateterin klavikulanın altına inmemesine özen gösterin.
- Periferik venöz kateter yerleştir gibi katateri yerleştirin.
- Kateteri uygun şekilde sabitleyin.
- İğneyi çıkarırken kanamayı azaltmak için kateterin proksimaline bası uygulayın.
- Gerekli mayiyi takarak infüzyona başlayın. Uygulama yerini gözlemleyin.
