Digoxin (Digoksin) İntoksikasyonu
Digoxin kalp yetmezliği tedavisinde sık olarak tercih edilen bir ajan olarak kullanılan bir kardiyak glikoziddir. Pozitif inotropik etkisi ile kalp kasının kasılma kapasitesini arttırırken, negatif kronotropik etkisi ile sino atriyal düğüm üzerinde vagal tonus artışına sebep olarak kalp hızını düşürür. Atriyoventriküler düğümde ileti hızını yavaşlatır.
Digoxin’ in tedavi edici dozu ile toksik dozu arasındaki makas çok dardır. Bu nedenler sık sık toksik etkileri karşımıza çıkmaktadır. Digoksin toksikitesinde birçok disritmi çeşidi karşımıza çıkabilmektedir. Digoxin kullanan hastalarda özkıyım (suicid) girişimi yada digoxin kullanılarak suicid girişimi sık olarak karşımısa çıkabilmektedir. Digoxin (digoksin) kullanımlarında akut toksikiteler gelişebileği gibi, uzun vadede kronik intoksikasyonlarda karşımıza çıkmaktadır. Akut intoksikasyonlarda mortalite oranı, kronik toksikite durumlarına göre daha düşüktür.
Digoxin (digoksin ) intoksikasyonunda belirti ve bulgular
Akut zehirlenmelerde digoxin doz aşımına bağlı olarak, birçok belirti karşımıza çıkabilmektedir. Bunlar içerisinde en sık karşılaşılanları;
- Bulantı,
- Kusma,
- İştahsızlık,
- Halsizlik,
- İshal,
- Baş ağrısı,
- Görme problemleri,
- Disritmiler, (artmış vagal aktivite nedeniyle Sinüs baradikardisi, AV bloklar, Ventrikül fibrilasyonu, taşikardiler, ve ventrikül aritmileri gibi birçok disritmi çeşidi görülebilir)
- Akut zehirlenmelerde hiperkalemi bulguları da karşımıza çıkabilmektedir.
Digoksin intoksikasyonlarında Hastane öncesi tedavi
Digoxin doz aşımında özgül antidot olarak hastane acil servislerinde “FAB antikorları (digibind)” kullanılmaktadır. 1 flakon (40 mg) Digibind (FAB) yaklaşık olarak 0.6 mg digoxin etkisi nötürleştirir. Hastane önncesi dönemde tedavi genellikle destekleyici tedavi ve etken maddenin emilimini azaltmak amacı ile uygulanacak tedavileri içermektedir.
- ABCDE değerlendirmesi yapın
- Hastanın TYD ve İYD desteğine ihtiyacı olup olmadığını değerlendirin,
- IV erişim sağlanmalı ve damar yolu açık kalacak şekilde Izotonik NaCl gönderilmelidir. Hastada hipotansiyon varlığında sıvı resusitasyonuna başlanmalıdır.
- Hastanın kardiyak monitörizasyonu yapılmalıdır.
- Hastaya oksijen başlanmalıdır.
- Unutulmamalıdır ki digoxin intoksikasyonlarında birçok disritmi çeşidi görülmektedir. Vagal uyarı artışına bağlı olarak gelişen bradikardilerde Atropin uygulaması etkilidir. Atropin 0.5-1 mg dozunda IV olarak başlanmalıdır. Bradikardinin düzelmediği durumlarda maksimum doz 3 mg olacak şekilde 5 dakika aralıklarla tekrarlanabilir. Eğer Atropin tedavisine yanıt alınamaz ise transkütanöz pacemaker uygulaması yapılabilir.
- Digoksin’ e bağlı taşikardi durumlarında KKM ile görüşelerek taşikardi tedavisine başlanmalıdır. Bu hastalar da kardiyoversiyon uygulamasına gereksinim duyulabilir. Digoxin intoksikasyonlarında düşük dozlarda (10-20 j) kardiyoversiyon uygulamasına yanıt alınabilir.
- Akut intoksikasyonlarda, ve suicid girişiminde emilimi azaltmak amacıyla aktif kömür uygulaması etkilidir. 1 g/kg dozunda aktif kömür uygulanmalıdır.
- Gastrik lavaj bradikardiyi derinleştirebileceği için (artan vagal uyarıya bağlı) önerilmemektedir.
- Bu hastalar uzun süre monitör başında takip gerektiren hastalardır. Bu nedenle mutlaka bu şartları sağlayabilecek bir merkeze transportu sağlanmalıdır.
Kaynaklar:
1- Digoksin İntoksikasyonu GKDA Dergi 17(3):74-76, 2011
2- Digoksin İntoksikasyonlu Bir Hastaya Yaklaşım Türk Aritmi, Pacemaker ve Elektrofizloji Dergisi Cilt 4 Sayı:3
3- Acil Tıp Tanı ve Yönetim 6. baskı Syf: 178- 179 Anthony FT Brown and Michael D.Cadogan
